2Doc

The Meaning of Hitler

VPRO

Hoe is het mogelijk dat de lessen uit de geschiedenis verloren zijn gegaan in een wereld die overspoeld wordt met kennis van het nazisme?

Regisseurs Petra Epperlein en Michael Tucker begonnen aan hun film op het moment dat het Verenigd Koninkrijk besloot de Brexit door te voeren, extreemrechtse nationalisten in de nasleep van de migratiecrisis door heel Europa terrein wonnen, en Amerika worstelde met de onwaarschijnlijke opkomst van Donald Trump. Had de geschiedenis de wereld niets geleerd?

Epperlein en Tucker zochten antwoorden en stuitten op de Duitse bestseller ‘The Meaning of Hitler’ van Sebastian Haffner uit 1978. Haffner (Berlijn,1907) legt de focus op het ontmantelen van de algemene mythen en misvattingen over Hitler, en hoe die aan de macht kwam. Hij schreef dat als de wereld klaar was met Hitler, niet alleen de man moest worden gedood, maar ook het instituut en de legende. Zijn boek werd het uitgangspunt van The Meaning of Hitler, een zoektocht die net zo veel over geschiedenis bleek te gaan als over Hitler.

Op hun zoektocht raadpleegden Epperlein en Tucker historici en schrijvers, waaronder:  

  • de Engelse schrijver Martin Amis. Hij suggereerde dat de sleutel tot het begrijpen van Hitler en Trump het besef was, dat beide mannen het niet erg vonden om te liegen, en zij een sociopathisch gevoel van eigenwaarde deelde.
  • Yehuda Bauer, een van de grondleggers van moderne Holocaust-studies. Hij  introduceerde het idee dat we de nazi's en Hitler ten onrechte als abnormaal zien.
  • Historicus Deborah Lipstadt bood een frisse kijk op de normalisering van antisemitisme.
  • Sir Richard Evans voegde het idee toe dat geschiedenis geen propaganda is.
  • Holocaust-ontkenner David Irving, misschien wel de grootste bewonderaar van Hitler. Hij bood gepersonaliseerde rondleidingen aan langs beruchte Hitler-locaties en vernietigingskampen in Polen.
  • Saul Friedlander suggereert dat we gevaarlijk dichtbij het punt staan om het op te geven om in het reine komen met het verleden. 

Regie: Petra Epperlein en Michael Tucker

documentaires over de Tweede Wereldoorlog