Deze nieuwe docu's kijk je in november bij de publieke omroep

In deze warme, hoopvolle documentaire wordt Dichter der Nederlanden Babs Gons gevolgd - van haar eerste optredens tot gesprekken met haar publiek. We duiken in haar familiegeschiedenis en haar ervaringen met uitsluiting en racisme. Tegelijkertijd zien we haar worsteling met borstkanker, waarvoor ze behandeld wordt terwijl ze haar nieuwe rol vervult.

Fadlalla wisselt scènes uit Gons’ dagelijks leven af met poëtische beelden. We zien Hollandse taferelen zoals voortuintjes, schuttingen, rotondes en bollenvelden, terwijl Gons haar werk voordraagt. In voice-over klinken Gons’ gedichten, waarvan de woorden nu en dan in beeld te zien zijn. 

Babs Gons – Precies goed zorgt ervoor dat je na afloop direct meer van de hoofdpersoon wil lezen en misschien zelfs wel altijd een gedicht van haar paraat wil hebben. Want, zegt Gons: 'Het is een rijkdom om een gedicht bij je te dragen en op ieder moment tevoorschijn te kunnen halen.'

Regie: Bibi Fadlalla
Dinsdag 4 november om 22:40 op NPO 2, NPO Start en npodoc.nl

In 2019 maakte regisseur Luuk Bouwman de documentaire Allen tegen allen, over de geschiedenis van het fascisme in Nederland. Tijdens zijn research stuitte hij op onbekend materiaal over Jan Teunissen (1898–1975), een cineast die tijdens de Tweede Wereldoorlog voor de nazi’s ging werken. Hij werd hoofd van de Filmdienst van de NSB en maakte propagandafilms.

In De propagandist schetst Bouwman met archiefmateriaal een beeld van Teunissens leven en werk. Het meest saillant is de audiotape van het interview met Teunissen door historicus Rolf Schuursma, twintig jaar na de oorlog opgenomen. Deze getuigenis fungeert als voice-over, gecombineerd met beeldarchief, brieven en duiding van historici.

Langzaam ontvouwt zich een portret van Teunissen en zijn drijfveren. In eerste instantie beweert hij slechts een gepassioneerd filmmaker te zijn die “niets anders kon” dan zich aansluiten bij de NSB om te blijven werken. Maar gaandeweg wordt zijn overtuiging voor het fascistische, antisemitische gedachtegoed steeds duidelijker.

Hoewel De propagandist vooral een portret van Teunissen is, heeft Bouwman ook aandacht voor het werk van andere propagandisten en de manier waarop film ingezet wordt bij de verspreiding van politieke ideologieën, desinformatie en haat jegens “de ander”. Niet te missen kennis in ons huidige tijdsgewricht.

Regie: Luuk Bouwman
Donderdag 13 november om 22:20 op NPO 2, NPO Start en npodoc.nl

'Suckin' on my titties like you wanted me, calling me.' Via deze vuige, vrijgevochten lyrics op het baanbrekende album Teaches of Peaches maakten we in 2000 voor het eerst kennis met de feministische elektro-clash artiest Peaches.

In de documentaire over dit culticoon wordt - met spectaculair beeldmateriaal van de The Teaches of Peaches Anniversary Tour in 2022, exclusieve archiefbeelden en haar iconische muziek - een beeld geschetst van Peaches’ carrière. Maar deze film maakt ook duidelijk dat ze veel meer is dan haar muziek. Peaches trapte deuren open waardoor vrouwen in de muziek opener konden praten over seks, identiteit, woede en hun eigen, compromisloze artistieke waarden.

We zien homevideo’s uit de jaren negentig, haar eerste stappen in de underground scene in Berlijn en haar zeer kortstondige avontuur als popster met een videoclip en optreden bij Top of the Pops. In die traditionele popmuziekmal paste ze niet, dus terug naar haar eigen stijl, rebellie en carrière zonder compromissen.

In montages van diverse optredens blijkt dat Peaches niets aan energie heeft verloren. De jubileumtour toont haar op 56-jarige leeftijd op het podium met uitzinnige kapsels, knotsgekke kostuums en een club jonge queer artiesten. Teaches of Peaches is een documentaire vol scènes waar je bij had willen zijn. Een viering van vrijheid, verzet en rebellie.

Regie: Philipp Fussenegger, Judy Landkammer
Vrijdag 14 november om 20.30 op NPO 2 Extra
Vanaf vrijdag 21 november op NPO Start en npodoc.nl

‘Komen jullie onze huizen verwoesten?’ De vraag wordt tussen neus en lippen door gesteld, terwijl vrouwen en kinderen spullen uit hun woningen proberen te redden. Soldaten van het Israëlische leger verjagen de Palestijnse bewoners en laten hen van een afstand toekijken hoe hun levens met een bulldozer worden verwoest.

Het is een van de vele gewelddadige scènes uit de Oscar-winnende documentaire No Other Land, gemaakt door een Palestijns-Israëlisch regiecollectief. Sinds 2019 legt de Palestijnse Basel Adra met camera vast hoe het Israëlische leger stelselmatig huizen, scholen en voorzieningen uit zijn geboortedorp en omliggende nederzettingen in Masafer Yatta vernielt. Adra krijgt hulp van Israëlisch journalist en activist Yuval Abraham.

Samen proberen ze de situatie onder de aandacht te brengen in de media. In hun vriendschap schuilt hoop, maar tegelijkertijd staat die ook onder druk door de ongelijkheid: Basel leeft onder militaire bezetting, Yuval in vrijheid. Ook dorpsgenoten voelen dat. ‘Hoe kunnen wij vrienden blijven? Misschien heeft jouw broer mijn huis wel verwoest’, aldus een van hen.

Herhaaldelijke beelden van verwoesting, Israëlische soldaten die huizen leeghalen en dorpsbewoners die zonder reden worden aangevallen en neergeschoten. Het geweld in No Other Land is soms ondraaglijk om naar te kijken, laat staan hoe het is voor de mensen die dit ondergaan.

Kan Adra’s overtuiging dat de Israëli’s de Palestijnen nooit zullen verjagen daar tegenop? Of de hoop die schuilt in de vriendschap tussen hem en Abraham? Zeker in de wetenschap dat de film eindigt in oktober 2023…

Regie: Basel Adra, Yuval Abraham, Hamdan Ballal en Rachel Szor
Dinsdag 18 november op NPO 2, NPO Start en npodoc.nl

‘Elke acht dagen wordt er in Nederland een vrouw vermoord’, klinkt het steeds vaker in de media. De documentaire Blauwdruk maakt invoelbaar hoe het is om van dichtbij getuige te zijn van dit geweld.

Regisseur Sara Kolster vertelt samen met ervaringsdeskundige Perla Joy het verhaal van vier vrouwen die als kind hun moeder verloren door femicide. Hun vaders waren de daders. Wat doet het met je identiteit als je kind bent van zowel dader als slachtoffer?

Kolster laat de hoofdpersonen met tape hun ouderlijk huis reconstrueren, zoals het was vóór het een plaats delict werd. Op de muren zien we beeldmateriaal uit het persoonlijk archief. Zo ontstaat een sfeerschets van het gezin. Hoe werd er met elkaar omgegaan? Hoe lag het geweld op de loer?

Blauwdruk geeft een intiem beeld van hoe het er achter de voordeur aan toe gaat bij de verhalen die te vaak in het nieuws verschijnen. Voor, tijdens en na het delict. Bovendien horen we het verhaal van iemand die nu midden in het geweld zit. Een schrijnende situatie, die de documentaire nóg intenser maakt om naar te kijken.

Regie: Sara Kolster
Donderdag 20 november om 22:20 op NPO 2, NPO Start en npodoc.nl

In de jaren zestig leek het erop dat de Nederlandse kolonie West-Papoea onafhankelijk zou worden. Maar internationale belangen, geopolitieke machtsverhoudingen en economische winstoverwegingen gooiden roet in het eten.

West-Papoea werd overgedragen aan Indonesië. Uitbuiting, onderdrukking en genocide zijn tot op de dag van vandaag het gevolg. The Promise vertelt deze geschiedenis van A tot Z en onthult hoe een volk systematisch wordt verraden en gewelddadig onderdrukt.

De puntgave gerestaureerde beelden brengen de geschiedenis op indrukwekkende wijze tot leven. Ze wekken bijna de indruk dat dit om recent geschoten materiaal gaat. Op die manier wordt de kijker langzaam de geschiedenis in gezogen.

Ook de interviews met in Nederland wonende Papoea’s dragen hieraan bij. Zij leggen de veelzijdige geschiedenis helder uit, waarbij ook ruimte is voor hun persoonlijke verhalen. Een geschiedenis die je niet op school kreeg, maar die je wél moet kennen.

Regie: Daan Veldhuizen
Donderdag 27 november om 22:20 op NPO 2, NPO Start en npodoc.nl