De Sekszusjes, oftewel Krista en Marcelle Arriëns, zijn bekend van hun gelijknamige VPRO-webserie en hun theatertour, Ongelikt. Hierin praten de zusjes over seks, intimiteit, consent en relaties en zijn ze óók openhartig over hun eigen twijfels en ervaringen. Met deze eerlijke en herkenbare verhalen en door hun creatieve decor en presentatie doorbreken de zusjes taboes en stimuleren ze het gesprek op gebied van seksualiteit.
Hoe komen de creatieve ideeën van De Sekszusjes tot stand en welke boeken, programma’s en films inspireren hen?
‘The Science of Sleep’ van Michel Gondry (2006)
Deze film is een surrealistisch drama waarin de verlegen, alledaagse Stéphane in zijn dromen de show steelt. Wanneer hij de creatieve Stéphanie ontmoet, raken dromen en realiteit steeds meer met elkaar vervlochten, waarin de regisseur alle fantasieën van de personages tot leven weet te brengen.
Krista: ‘In deze film zit een scène die me altijd kippenvel geeft omdat ik het zo prachtig vind. De personages zitten dan in een fantasiewereld waar alles van karton is en voorbij beweegt. Wat ik er zo bijzonder aan vind is dat ze een hele nieuwe wereld creëren van karton. Dat is ook onze focus bij De Sekszusjes: hoe kan je een nieuwe realiteit creëren op de meest simpele manier?’
Marcelle: ‘Wij maken veel van papier-maché, knutselen en kleien rekwisieten om een beleving te creëren.’
Onze focus is vaak: hoe kan je een nieuwe realiteit creëren op de meest simpele manier?
Krista: ‘Zoals op Lowlands, waar we ons eigen laantje over seks hosten. Daar loop je naar binnen door een tunneltje en hoor je allemaal ASMR-geluiden. Ook hangen we daar allerlei vulva’s, monden en andere zachte dingen op. Het is een hele beleving waardoor je in een andere wereld terecht komt. Daar creëren we onze eigen plek waar mensen bijvoorbeeld met een seksuoloog kunnen kletsen, iets wat normaal niet zo toegankelijk is. Eigenlijk gaat het ons dan voornamelijk om de gevoelsbeleving, want uiteindelijk draait seks om gevoel.’
‘Gondry doet dat ook: met de meest minimale middelen en materialen een compleet andere wereld creëren. Dat is iets wat ons eindeloos inspireert als we ergens tegenaanlopen of als er niet genoeg geld is. Dan zeggen we: “Een beperking is een creatieve kans”.'
Still uit 'The Science of Sleep'
‘Dancer in the Dark’ van Lars von Trier (2000)
In deze melodramatische musical speelt de IJslandse muzikant Björk de hoofdrol. Ze speelt een Tsjechische immigrant en alleenstaande moeder die in een plaatstaalfabriek op het Amerikaanse platteland werkt. Haar ongeneeslijke oogziekte maakt het werk zwaar, maar ze vindt enige toevlucht in haar droom om musicalster te worden.
Krista: ‘De derde maker van De Sekszusjes, Marcel van der Velde, is ook groot fan van deze film. Wat ik fantastisch vind aan deze film is dat Björk zó goed speelt dat ik het niet af kon kijken. Door de extreme authenticiteit in haar spel zag ik geen verschil meer tussen echt en nep. Dat inspireerde me heel erg.’
‘We willen met De Sekszusjes een van de meest eerlijke programma’s over seks ooit zijn. Als Marcel tijdens het regisseren het gevoel heeft dat we ‘niet echt’ zijn, legt hij de opnames stil. Omdat Marcel en ik negen jaar een relatie hadden en hij lang onderdeel was van de familie, kent hij Marcelle en mij heel goed. Dus de afspraak luidt: hoe echter, hoe beter. Wij proberen eerlijk te vertellen waar we ons over schamen. Want we beseffen ons: als wij ons schamen, dan is dat waarschijnlijk omdat niemand erover praat.’
Wij geloven dat onze eerlijkheid ervoor zorgt dat mensen denken: heb ik wel zin om sperma te slikken of doe ik dat omdat ik altijd hoor dat dat geil is?
Marcelle: ‘We voelen dat bijna niemand heel authentiek is over dit onderwerp. Terwijl wij geloven dat de eerlijkheid in onze belevingen en de rauwheid die daarin zit ervoor zorgen dat andere mensen denken: hé, hoe zit dat eigenlijk bij mij? Heb ik wel zin om sperma te slikken of doe ik dat omdat ik altijd hoor dat dat geil is? Als een van ons gewoon alleen zegt: “Ik heb gisteren gepijpt”, dan kan je als kijker ook het gevoel krijgen dat dat erbij hoort. Terwijl we juist mensen aan het denken willen zetten over wat voor hen lekkere seks is.'
Still uit 'Dancer in the Dark'
‘De waarheid over seks’ van Ellen Laan en Rik van Lunsen (2023)
In dit boek geven de schrijvers een vernieuwende, gendersensitieve en wetenschappelijke visie op seks. Ze ontkrachten eeuwenoude mythes waarin de seksuele verschillen tussen mannen en vrouwen centraal staan, zoals dat hun biologische aanleg voor seksueel plezier en opwinding zou verschillen, en komen op voor seksueel plezier voor vrouwen én mannen.
Krista: ‘Iedereen moet dit lezen. Na zeven jaar De Sekszusjes maken weten wij dat er collectief veel te weinig kennis is, wat veel seksmythes in stand houdt. Zoals dat het concept libido of de G-spot bijvoorbeeld helemaal niet bestaan. Door die mythes bestaat er ook nog steeds een bepaalde ongelijkheid tussen mannen en vrouwen. Terwijl gelijkheid een van de belangrijkste voorspellers is van plezier in bed.’
Marcelle: ‘Wij zijn nu ook een onlinecursus aan het maken die mensen thuis kunnen volgen: 1, 2, 3, 4, seksplezier! Daar komt heel veel kennis die wij opdeden in dit boek in terug. Eigenlijk alles waarvan wij denken: dit moet je weten als je leuke seks wil hebben voor de rest van je leven. Veel jongere mensen zijn geen lezers en soms is het moeilijk om een vertaling te maken van kennis naar praktijk. Wij willen hiermee een praktische vertaling maken, maar ook echt vaardigheden leren waardoor je zelf gaat ontdekken wat je nou eigenlijk wil en leuk vindt en hoe je dat moet communiceren.’
Na zeven jaar ‘De Sekszusjes’ weten wij dat er collectief veel te weinig kennis is over seks
‘Meneer de Koekepeer’ van de VPRO (1991)
In dit kleuterprogramma van de VPRO staan animaties en speelfilmpjes centraal. Meneer de Koekepeer, gespeeld door Jan van Eijndthoven, kondigt op verhalende manier de filmpjes aan. Hij is half getekend en half bewegend in beeld, alleen zijn hoofd en handen beweegt hij zelf.
Krista: ‘Dit is heel houtje-touwtje, maar er zit daardoor ook een bepaalde rust in. Dat zit ook in onze creativiteit. We zijn niet zo flashy, maar doen dat ook bewust. We zijn eerder knullig, zoals wanneer we zelf met onze green-screen aan de slag gaan. Dan vallen Marcelle’s benen opeens van het beeld of zit er een gat midden in een poppetje en denk ik: het maakt niet uit. Wat we maken hoeft niet gelikt te zijn, het mag echt zijn.’
Met creativiteit kunnen we onze verhalen expliciet maken en op een lichte manier in beeld brengen, zonder dat het iets opwindends wordt.
Marcelle: ‘We maakten zelfs in onze theatertour Ongelikt echt een Meneer de Koekepeer-achtig decor. Dan staan we achter een wand met een schildering van een naakt stel in bed, met alleen ons hoofd en onze handen erdoorheen. Met deze creativiteit kunnen we onze verhalen expliciet maken en op een lichte manier in beeld brengen, zonder dat het iets opwindends wordt. Want - ook al gaat het over seks - opwinden is niet ons doel.’
‘Achterwerk in de kast’ van de VPRO (1984)
Dit was een van de eerste kinderprogramma’s van de VPRO en de formule was simpel: kinderen namen plaats in een kast achter een gordijntje. De kast stond ergens in Nederland op een drukke plek. Kinderen konden plaats nemen, het gordijntje opendoen en dan kregen ze een paar minuten zendtijd om iets te vertellen, te laten zien of een kunstje te doen. Ze kregen geen hulp en er was geen montage achteraf, waardoor ook de bloopers onderdeel waren van het programma.
Krista: ‘Er zit geen moeilijkheid in dit programma, het is gewoon heel puur. Het is zo mooi als we die versimpeling ook in seksualiteit kunnen brengen, want het is vaak ook heel simpel. Je ligt samen in bed en één van de twee heeft eigenlijk geen zin: nou, dat is het. Al die opsmuk die je doet omdat dat volgens de norm ‘leuk is’, is niet nodig.’
De helft van de tijd komen we erachter dat de camera helemaal niet scherp was en dan denken we: prima, de inhoud was goed.
‘Achterwerk in de kast is zo tijdloos, ik vind het nog steeds heerlijk om ernaar te kijken. Ik denk dat we ook ergens een beetje hopen dat we dat met De Sekszusjes doen. We gaan niet mee in de snelle shots en vinden niet dat we alles perfect moeten draaien. De helft van de tijd komen we erachter dat de camera helemaal niet scherp was en dan denken we: prima, de inhoud was goed dus we stoppen het erin.’
‘Het hoeft niet beter te zijn dan dat we het laten lijken. Daar zit een hele mooie echtheid in die we in alle aspecten laten terugkomen: niet alleen in het beeld, maar ook in het decor, onze presentatie en de kennis die we delen.’
Docu-tip van De Sekszusjes
Wie zijn Krista en Marcelle Arriëns?
Krista Arriëns (1989) is presentator, regisseur en theatermaker. Marcelle Arriëns (1991) is presentator, actrice en filmmaker. Samen met Marcel van der Velde bedachten ze de VPRO-webserie Sekszusjes TV (2019/2020) en de tv-serie Naakt voor de Klas met De Sekszusjes (2022). Ook schreven en speelden ze samen de theatervoorstelling Ongelikt (2022).
De afgelopen twee jaar waren de zussen ook te vinden op muziekfestival A Campingflight to Lowlands Paradise, waar ze het Ohlalalaantje creëerden. Een verborgen beleving tussen de podia waar de festivalgangers workshops konden volgen, vragen konden stellen aan seksuologen, zelf piemels en vulva’s konden knutselen en mee konden doen aan de interactieve ‘Sekszusjes Spelshow’.
Momenteel werken Krista en Marcelle aan een nieuwe onlinecursus, genaamd 1-2-3-4 seksplezier! Ze ontwikkelden 4 modules, waar o.a. seksuoloog Rik van Lunsen aan bijdroeg. Daarin helpen ze mensen stapsgewijs toewerken naar levenslang seksplezier, met behulp van communicatie en het leren herkennen van lichamelijke signalen. Ook bieden de zussen workshops en lezingen op maat aan.